Fyrri pallurin er ein løta - kanska nakrir fáir tímar í einum fátæksligum útróðramannaheimi.

Og hóast bókin ikki er tunglødd við navnasymbolikki, so slepst ikki undan tí dámi, ið er í køkinum og kamarinum, at hesi bæði konufólkini eita Marta og Anna - og at pápin júst hevður róð dóttrina Magdalenu yvir til bróðurin, nú sonurin verður føddur - og sonurin eitur Johannes, sum merkir Guds gáva.  Hann er ein gáva frá gudi, og hon kemur meðan pápin situr og grundar yvir Gud - og ger sínar niðurstøður um Gud, og hvør hann er. Tað ber illa til at kveista átrúnaðaligu undirtónarar burtur úr hesi fyrstu lýsingini.

Hvat er so alt hitt- tann blái himmalin? Og tá ið bókin endar, og Johannus ikki longur sær niður á Signu, sum stendur á gravarbakkanum, har hann er grivin, hyggur hon upp, og hon sær hvítt skýggj á himmalinum, og hon sær sjógvin so róligan í dag lýsa blátt - allar tær serligu støddirnar tykjast bregdaðar saman í eina ófatiliga heild.

Bæði í byrjan og enda er tað sum Fosse vil flyta hug okkara til tað, sum var áðrenn nakað var til --- og at vit í endanum skulu flyta okkum í tað, ið er aftaná, at vit vóru til .......... í báðum førum inn í dimensión, vit ikki fata. 

Og so eru vit aftur í orðunum

Logos merkir bæði orð og tanki. Orðið og tankin eru bregdað hvørt inn í annað - í fyrstuni var orðið --- og so kom alt hitt. Og við tí amboðinum skipa vit heimin í rumd og tíð - Tað eru ýtini, vit hava at halda okkum til, og tað stýrir okkara logikki - okkara hugsanarhátti.  Men okkurt er, áðrenn orðini fingu meining og okkurt er aftaná, at tey eru tagnað.

Tann logikkin, sum orðini og tankarnir skapa, hava vit skipað, tá ið vit skriva og seta punktum og komma og annað.

Men høvundurin pilkar niður henda bygnaðin í okkara hugsanarhátti - tankarnir eru ikki skipaðir við teknum - hann setur ikki punktum og byrjar ikki nýtt brot við stórum og knýtir alt saman við  -og - og - og - hesi og verða brúkt sum í fyrstu Mósebók - og jørðin var oyðin og ber og Gud segði og Gud sá og Gud kallaði.

Einki er høgt sundur, men alt er bundið saman - mangan ikki so logiskt, sum okkara hugsanarháttur krevur, men kortini bundið

Og uttan at ljóða alt ov lummafilosofiskur, so eitur bókin Morgun - og - kvøld, men vit lesa bara um sjálvan morgunin og kvøldið - inngang og útgang. Tað, ið er ímillum tey bæði orðini er eitt  -og - tað, sum er lívið sjálvt, teinurin ímillum morgun og kvøld er eitt - og - sum merkir sambinding, sum lívið alt er. Samanhangur, sambindingar.

Men hvussu loysir Fosse hesar partar upp, sum annars hava innihald og eru knýttir saman?

Í  fyrra parti lýsir høvundurin, hvussu tann nýføddi varnast munin millum hita og kulda og so ljóðini - hetta at vera til uttan fyri mammuna og varnast heimin - og ljóðini úr gomlu ánni, vatninum, mannarøddir koma fyri oyruni --------

Hetta er fyrsti varhugin - fyrsta fatanin -- og leypa vit aftur í søguna, har hann loysist úr jarðiskum bondum er tað fyrsta, ið hvørvur, kenslan av hita og kuldi, tá kennir hann ikki meira, og ljóðini hvørva "Tú hoyrir ikki dukið frá motorinum nú - gert tú?" sigur Pætur, meðan teir fara tøssandi á lítla bátinum og stevna beint til havs – út, har hav og himmal renna saman í eitt. Fyrst kendi hann hitan og hoyrdi - nú er tað tað fyrsta, ið fer.

Vit eru framvegis í fyrra parti - í veruleikanum  í tilveruni á jørðini - og tá ið annar partur byrjar, er morgunin heilt vanligur - vit ivast ikki í, at vit framvegis eru somu í dimensión. 

Og vit skilja, at Johannes, sum so mangur annar,  hevur havt sítt fasta mynstur í gerandisdegnum - fyrsta rullið á morgni við kaffi og einari breyðflís. Men í morgun spýr hann ikki - tað plagar hann. Og sum morgunin líður, varnast hann, at einki er, sum tað plagar eftir teimum føstu reglunum. Kroppurin kennist øðrvísi, men hann veit ikki á hvønn hátt.   

Hann fer út, og tað er, sum um ein rødd sigur honum, at nú má hann hyggja seg væl um - og hví skuldi hann tað?  

Lesarin skilir, at Johannes er deyður, langt áðrenn hann sjálvur fatar tað - og tað skapar eitt spenningsfelt, ið heldur søguni uppi. Tað, at hann ikki viðurkennir sannleikan, skapar framrákið í øðrum parti. 

Brádliga verður lættleikin tann miðdepilin, ið alt verið drigið inn ímóti. Og lættleikin er deyðin. Tyngin plagar at draga okkum. Nú er tað lættleikin. Alt tað øvuta av øllum tí, okkara fatan byggir á, dregur nú til sín.

Vit sleppa at síggja, hvussu kroppurin ikki longur er tilfar - tá ið Johannes, skal fáa Pætur at vakna út sínum dreymadvala og blakar ein lítlan stein á ryggin á honum, men hann fer lúkst ígjøgnum og tjumsar niður í sjóvarmálan. 

Og so verður Jóhannus lagaliga fluttur yvirum. Besti vinmaðurin Pætur - er komin at heinta hann - hann er boðberi, men hann aftrar seg við at bera Johannusi boðini. Hann skal royna at fáa hann at skilja hetta ígjøgnum tað, ið ikki verður sagt.  Johannus skal skilja tað nú, teir eina seinastu ferð fara hagar, teir plagdu at vera fyrr, og sigla út á gomlu miðini. 

Johannes heldur tað vera løgið, at Pætur gongur har, nú hann hevur verið deyður í mong ár - men hann góðtekur tað - nakað sum tá ið tú ikki setur spurning við eina løgna forreyt fyri einum dreymi.    

Teir báðir fara í býin og hitta tvær fittar gentur. Alt gongur frameftir - eisini tað farna. Onnur teirra er gentan, ið  Johannes giftist við. Aftur eru tey ung og semjast um at hittast aftur. Tey ganga arm í arm. Hann heldur at gongulagið er so gott. Men lesarin veit, at Erna er deyð.

Lopini aftur og fram í tíð kann bara ein meistari seta saman. Johannus undrast á alt, ið hendir, og vit síggja, hvussu tankarnar gleppa.  Lopið verður aftur og fram í einum tíðartómrúmið. Pætur er har ta einu løtuna og er so horvin.  Ella, tá ið  Johannes kemur til hús eftir at hava møtt Ernu fyrstu ferð,  tá verður hann so eydnuríkur, tí hann sær, at Erna, kona hansara og mamma at teirra sjey børnum er inni og hevur bíðað eftir honum, at hann skuldi koma aftur av kyrrindum.  Hon, sum hevur verið deyð í nøkur ár. Og eydnan skiftir yvir í undran - og hann tekur um hendurnar á henni, og merkir, hvussu kaldar tær eru ......  

Einki skott er ímillum fortíð, framtíð og nútíðina. Alt er samstundis - Tíðarstøddin er horvin.

Teir fara á flot, og lættleikin, vektloysið er fullfíggjað, tí loddið vil ikki søkka - tað má vera tað seinasta hjá  útróðrarmanninum  

Og Pætur sigur honum - vit vóru altíð so væl, tí varð eg sendur eftir tær Jóhannus.  Og so fara teir báðir vinmenninir

At lív er eftir deyðan ivast eingin í. Men øll ivast, hvat ið tey munnu hava í væntu    Tí roynir Johannes at fritta Pætur hvat, ið er hinumegin. Men Pætur kann ikki greiða frá tí, tí hann skal brúka orð, og tey ikki siga so nógv um ta dimensiónina  

Og so eru vit aftur við byrjanina, sum átti nøkur ljóð, sum ikki vóru vorðin orð við innihaldi. Aftur við logos, ið bregdar orð og tanka, hvørt inn í annað. Men Pætur fær ikki greitt vinmanninum frá deyðanum, tí tað er ein dimensjón , sum liggur uttan fyri orðini - so hann kann í mesta lagi siga, hvat ið tað ikki er.

Og tí er seinasta tilverudimensjónin, ið hvørvur - orðini.  Pætur sigur - Nú hvørva orðini - og tá er alt upployst endaliga, tí tá verður farið hagar, ið orðini ikki eiga innihaldið  - og so er einki meira.

Jonhard Mikkelsen