Keisarin av Portugáliu (1914) er ein hjartanemandi søga um fátæka smámannin Jann Andersson í Skróbyrgi og hansara markleysa kærleika til dóttrina Kláru Fínu Gullborg. 

Jann er fátækur maður og hevur ikki ráð at fáa ein munn afturat í húsið at metta. Men tá ið Jann á fyrsta sinni fær dóttrina í føvningin broytist lív hansara. Hann kennir fyri fyrstu ferð í lívi sínum kærleika, og kærleiki hansara til dóttrina fer út um øll mørk.

Tá ið dóttirin er hálvvaksin kvettir hon sambandið við foreldrini og fer til Stokkhólms. 

Seinni fær Jann frænir av, at hon ger annað enn tað, hann hevði ynskt skuldi gerast hennara lutur. Men kærleiki hansara til hennara dragnar ikki, hon er framvegis eygnasteinur hansara. Sjálvur tolir hann kortini ikki tann sálarágang tað voldir honum, at dóttirin ikki kemur aftur, og hann fer av vitinum og fer at liva ta lívslygn, at hann heldur dóttrina verða vorðna keisarinnu, og hann útnevnir seg sjálvan til keisara í sjaldsama ríkinum Portugáliu.

Myndin av Jann er vøkur og hugvekjandi. Selma Lagerlöf setur serligan ljóma um henda faðirkærleika, sum gongur út um alt mark,og tá ið Jann samstundis mennir evnini at síggja inn í framtíðina, fær myndin eitt dult og frumsagnaligt brá.