Turið Sigurðardóttir hevur savnað teir kendastu í nýggjari bók: Kvinnustríðssangir 

Í 1970-árunum kom kvinnurørslan fyri seg sum eitt ódnarveðurveður. Sameindu Tjóðir lýstu árið 1975 sum kvinnuár, og tá avdúkaðu tær, at sangirnir í Songbók Føroya fólks vóru allir um mannfólk. 

Tær fóru at týða, yrkja og umyrkja. Men so leið tíðin, rørslan fánaði, og sangirnir fullu í gloymsku, men nú eru teir aftur til taks.

Bókin hjá Turið Sigurðardóttir lýsir í bitum tað, sum millum ár og dag hevur myndað føroyska kvinnustríðið.

Tekstirnir goyma í sær søguna, mynda tey ymsu stigini í orrustuni, og hvussu kvinnur vunnu sær rættindi bita fyri bita við bit og slit.

Sangur er so mangt, millum annað eitt veldigt amboð og vápn, sum sprettandi rørslur nýta til at seta orð á sín boðskap, breiða hann út og síðan til at staðfesta hann. Tað var ein spíri av føroyskari kvinnurørslu, tá ið føroyskar kvinnur í Keypmannhavn í 1896 stovnaðu kvinnufelag, elvdar av, at tær ikki høvdu loyvi at vera limir í Føroyingafelag, sum føroyskir menn í sama býi høvdu stovnað í 1881. Í hesum umhvørvi tók kvinnuligur skaldskapur seg upp við sínum egna sjónarhorni og tóna. Føringafelag í Føroyum, stovnað 1889, var frælslyntari, kvinnur vóru við frá fyrsta degi, og ein teirra, Sanna Helena Patursson, gav fyrsta føroyska kvinnublað út. Blaðið við tí vakra navninum Oyggjarnar (1905-1908) viðgjørdi samfelagsmál og kvinnumál. Hesin kvinnurørsluspíri var partur av føringafelagsrørsluni, sum var sprottin av teimum stóru evropeisku rørslunum fyri frælsi og fólkaræði.

Oyggjarnar fingu ikki undirtøku, og kvinnublað sást einki aftur fyrr enn í rembingarárunum eftir seinna kríggj. Havnar Kvinnufelag var stovnað í 1952, og sama ár kom Kvinnutíðindi út. Mótstøðan var stór móti havnarkonunum, sum lýstu til kvinnufund, stílaðu fyri vevskeiðum og royndu at sleppa framat í politikki - og í Útvarpinum, tá ið tað var komið.

Í 1970-árunum kom kvinnurørslan aftur sum ein dunandi havalda, ið breyt upp úr nýggjum á øllum økjum og skolaði mangt ónýtiligt burtur. Hesa ferð var stór áherðsla á samleika, tilvitsskapan og sjálvsfatan, men sanniliga eisini á tað ítøkiliga. Vit mugu ikki gloyma, at tann lága konufólkalønin var í gildi heilt til 1981. Sameindu Tjóðir lýstu árið 1975 sum kvinnuár, og tað fór ikki tigandi framvið. Sum Liffa greiðir frá (s.  ), sóu kvinnurnar alt í einum, at sangirnir í Songbók Føroya fólks vóru allir um mannfólk. Tað var tó ikki bara í Føroyum, at tjóðarsangbøkurnar einans vóru um menn, og nú tók ein nýggjur kvinnuskaldskapur seg upp í Norðurlondum, kvinnusangirnir. Sangir, ið góvu tí føroysku nýggju kvinnurørsluni, Kvinnufylkingini, Reyðsokkunum, íblástur. Sangirnir vóru týddir, umyrktir, og nýggir sangir yrktir. Onkrir komu í blaðið hjá fylkingini við tí sjálviróniska navninum Súrsokkur  (1979-1980), sum var triðja kvinnublaðið í Føroyum.

Sangirnir vórðu sungnir og ljósprentaðir. So leið tíðin, sangirnir fullu í gloymsku, og tað varð ringari at fáa fatur á teimum. Við hesum hefti er eitt úrval av kvinnusangum til taks. Vónandi vekja teir eitt smíl og góð minni hjá nógvum, meðan tær ungu, sum ikki hava upplivað kvinnurørsluna, tí hon hevur ligið í einum aldudali, meðan tær eru vaksnar upp, hava her høvi at kunna seg við sangirnar og fáa eina fatan av hesum partinum av kvinnusøguni.

---

Hoyr samrøðu við Turið Sigurðardóttir í Góðan morgun Føroyar 8/3/2021