Nú er fíggjarmarknaðurin í heimastýrinum sjálvandi eingin skógur, lítið annað enn ein grasloppur og eikin hjá okkum einki ímóti öðrum eikum, heldur ikki dvørg-eikum.Bara eitt strá, sum sagt, í einum illum gras-loppi. Yvir hesum gras-loppi, altso fíggjarmarknaðinum í heimastýrinum, hvílir tó meiri duld enn yvir mongum stórskógi. Ávökstur, javni, hall og mangt annað sum viðvíkurfíggjarvirksemi í heimastýrinum (ikki síðst bókhald) dreivast gjøgnum slíkar víddir av tjúkn og toku, at hvørki heiðin ella kristin veit hvar byrjan og endi eru í hesum mikla drama, hvaðna minni miðjan. Gamaní veit heimastýriskingurin av onkrum slagi av valdi yvir teimum stovnum á fíggjarmarknaðinum, sum hava lán og sparipengar hansara undir hond, men tað valdið er langt burtur ífrá at líkjast tí valdi sum í ormslíki legðist á gulli í okkara gitnasta kvæði, Sjúrðakvæðnum. Hetta valdið minnir mest av öllum um tað valdið sum óvitar um Gundadalsleiðina vistu av í viðarlundini í Havn í trýssunum. Tað valdið æt plantasjumaðurin.Tað var sett til at verja smáfuglar móti luftbyrsumog ansaði annars eftir at fríggjarapör ikki fonglaðust meiri við hvørt annaðmillum tröini enn skikkilig foreldur saktans kundu geva sítt gudfryktiga samtykki til. Öðrum hevði plantasjumaðurin lítið vald yvir í viðalundini. Hon ráddi sær. Summi hildu at Várharra røkti hana, men tað vóru öll sum vera man ikki einmælt í. Danskurin mátti ikki forsmáast. Heldur ikki í viðalundini.

Ið hvussu var og ikki. Öll trýssini og inn í hálvfjerðsini (hóast sungið var so romantiskt um hana í at kalla hvørji kvøðuljómasending) lá viðarlundin í órøkt. Ein opin kloakk rann gjøgnum hana. Har uddi í rottum allastaðni.

Men sum sagt ein eik fór um koll.

Spurningurin er so hví.

Kanska er jörðildi, sum henda góða, men strávaksna eik rann upp úr og festi røtur í eftir aldarskiftið, sjálvt heimastýrið, samanumtikið ikki so ólíkt viðalundini trýssunum. Sum viðalundin tá liggur heimastýrið nú politiskt og fyrisitingarliga í órøkt. Opnar kloakkir renna ígjøgnum tað og tað yðjur í teirri rottu sum gnag-ídnast er av öllum rottum: spilling. Sum allastaðni har spilling trívst er orðbragdið í umrøðuni umsamfelagið eisini í fábroyttara lagi, uttan atlit til annað enn tað sum so ella so tryggjar óbroytta støðu. Óbroytta valdsskipan.Óbroytt ognar- og serrættindaviðurskifti.Veruleikin kann ikki broytast til annað enn hann er, verður sagt - tíansheldur samfelagið. Upp á hesi kor kann hvør sum er hava sína hugsan, hugsan sum ikki nertir nærri aftur at veruleikanum enn útsynningur við mána og vetrarbreyt.

Hvørki at gita. Hvørki at vita.Soleiðis skapast innsýni av umrøðuni í heimastýrinum, tað innsýnið ið altíð er tilfriðs og óklandursamliga nøgt. Hvat ger tað um eingin, hvørki högt ella lágt, veit hvussu fíggjarmarknaðurin í heimastýrinum virkar?At hult er yvir öll áhugamál hjá teimum ið koma framat, spælidreingjum,ofta við ongum öðrum førleika enn klædningi og slipsi,og vilja leggja pengarnar hjá öðrum, samansparingina, ímillum í misvæl hugsaðum og viðhvørt tankaleysum keypum?Hvat ger tað um føroyskt vald yvir hesum marknaði er lítið meiri enn hjá plantasjumanninum á sinni, um vit bara eru foreintog alt er trygt - enntá við okkara egnu pengum?

Ein eik fór um koll.

Á sjónvarpsskíggjan birtist knappliga ein nývaldur nevndarformaður sum álvur úr heyggi. Jú, vissuliga, segði hann, mátti nevndin og leiðslan í bankanum taka ábyrgd av tí sum hent var, eikin fokin, men atvoldin í öllum var tó aðrastaðni.Í fyrsta lagi so langt burturi sum í USA, í lánum, sum onkur hevði tikið sær fyri at lata undirmálsfólkihar vesturi, fólkið sum tá ið samanum kom ikki evnaði at bera rentur og avdráttir av lánum sínum. Og í öðrum lagi so nær sum í danska fíggjareftirlitinum, sum kortini er so fjart at fá vita hvat eftirlitið er ella hvat tað ger.Síðani komu tríggir aðrir menn á skíggjan í bestu senditíð.Ein fyrrverandi lögmaður. Ein núverandi lögmaður. Og ein andstöðuleiðari. Fyrrverandi lögmaðurin gjørdi seg smádapran á at líta. Hann breiddi seg um hvussu leingi hann hevði verið í politikki og hevði, skiltist á lagnum, klóra sær so væl og leingi í hövdinum um eikarfallið, tað var eitt undur at heilin ikki lá berur. Nei, hann kundi ikki lastast fyri nakað, segði hann. Hann hevði eftir besta førimuni gjørt einki og geri aðrir betur. Hin lögmaðurin afturímóti, tann núverandi, lyftihökuna við myndugleika, men setti so í ein lestur um konspirasjón móti dönum og tosaði um fyribrigdi sum ein æðrakálkað portvínskelling, ið bert kámliga veit hvat orðið merkir og illa fær sagt tað uttan at stumbla um essini. Andstöðuleiðarin sat bara gapaði til flabbin á honum sá út sum eitt kúgveyga ið sannleikin kanska kundi hómast ígjøgnum.

Ein eik fór um koll.

Men alt er við semingin.Óbroyttog í donskum hondum. Sjálvt orðbragdið á umrøðuni er lagt undir danskt. Stöðufest í tøkniligum ógjøgnumskygni. So trygt. So óreingiligt.

Ein eik fór um koll.

Ennpjaka rottur millum skins og hold. Enn standa vit við tevinum av opnum kloakkum upp í nasarnar. Men einki hveppa vit okkum við tað. Ella stytta upp nös. Hetta er stev hins óbroytiliga. Tað gevur okkara metta innsýni og óklandurssemi vídd og eina so vælsignaða dýpd.

Amen hurrá.